Waarom heeft Utrecht geen watertaxi?
In het hart van Utrecht, een stad die trots is op haar schilderachtige grachten en singels, is er iets opvallends afwezig: watertaxi’s. Het lijkt een gemiste kans in een stad waar het water en het stadsleven zo nauw met elkaar verbonden zijn. Pakken we binnenkort de boot in plaats van de fiets?
Door Willem Spork
De grachten van Utrecht, doordrenkt van geschiedenis en charme, vormen het hart van de stad. Omringd door de herstelde singel is het water in de Domstad overal. In andere ‘watersteden’ als Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen zijn watertaxi’s een belangrijke manier om je als bewoner of bezoeker te verplaatsen. En dat brengt een Utrechter en fantasierijke journalist, zoals ik, toch op ideeën. Want waarom heeft de Domstad nog geen watertaxi?
Een kwestie van snelheid en efficiëntie
Een belangrijke beperking die in Utrecht meteen roet in het eten gooit is de beperkte snelheid van het watervervoer. In de binnenstad geldt een maximumsnelheid van 4,5 km/u. Deze regel is bedoeld om de rust en veiligheid op het water en de kades te waarborgen. Onder deze omstandigheden is de efficiëntie van een watertaxi meteen twijfelachtig.
Vervolgens zal een watertaxi onderweg een aantal sluizen en bruggen tegenkomen. De bruggen over de Vecht, de Vaartse Rijn en de Liesboschbrug bij het Merwedekanaal worden bediend op afstand. Er zijn vaste bedieningstijden en zolang je binnen die tijden komt, kost het passeren je €6,05. Maar wil je passeren buiten die tijden, dan dien je je 24 uur van te voren aan te melden en betaal je €131,95 om een sluis te passeren en €87,55 bij een brug. Een ritje met de watertaxi zou zo, zelfs voor een klein stukje, al bijzonder prijzig worden.
In het geval van de Weerdsluis, Muntsluis en Noordsluis wordt dat nog ingewikkelder. Een schipper mag daar niet zomaar passeren. Bij elke sluis moet van te voren een bedieningsverzoek ingediend worden. Bij de Noordsluis kan dat tot een uur van te voren. Maar wil je de Muntsluis passeren dan kun je daar een verzoek voor indienen tot 48 uur van te voren. Met zulke regels rond de bediening van de bruggen en sluizen valt een spontaan ritje met de watertaxi, hoe toepasselijk, in het water. En als klap op de vuurpijl is daar ook nog het aanmeerverbod op de grachten. Aanmeren mag maar op een aantal aangewezen plekken in de binnenstad.
Milieu, regelgeving en de toekomst
Maar er zijn ook kansen. Zo neemt de gemeente Utrecht haar groene ambities serieus. Een watertaxi zou, mits goed uitgevoerd, een milieuvriendelijk alternatief kunnen bieden voor stedelijk vervoer. Denk aan de optie van een elektrische boot. Iets waar de gemeente Utrecht maar wat graag op inspringt. Al op zes plekken binnen de binnenstad zijn laadpalen voor elektrische boten te vinden. Bovendien wordt varen met een verbrandingsmotor vanaf 2025 verboden binnen de stad.
Dus ja, de watertaxi zou kunnen werken. Maar met het oog op de moeilijkheden rond de sluizen en bruggen en de maximumsnelheid op het water, zou deze hypothetische watertaxi waarschijnlijk meer dienst doen als een recreatieve rondvaartboot. Laat Utrecht er daar nou al genoeg van hebben. Een Utrechter met haast die zich snel van punt A naar punt B wil verplaatsen, kan nog altijd beter de fiets pakken. En laten we eerlijk zijn, Utrecht is niet voor niets dé fietsstad van Europa. Misschien moeten we dat maar gewoon zo houden.
De persvoorlichter van Watertaxi Rotterdam wilde niet ingaan op de vraag of zij ooit de overstap naar Utrecht zou maken.