Evita (19) droomt van veilig thuis in Utrecht: ‘Een geschikte woonplek vinden is makkelijkergezegd dan gedaan’

Evita Pistorius (19) belandde op haar vijftiende in de gesloten jeugdzorg. Daarna werd ze van hot naar her gestuurd. Binnen drie jaar tijd verbleef ze op maar liefst zeventien verschillende plekken, terwijl haar enige wens een veilig thuis is. De voorkeur gaat uit naar geboortestad Utrecht, waar ze een netwerk opgebouwd heeft. Toch gaat het vinden van een goede woonplek – mede door de beleidsregels – niet zonder slag of stoot.

_{Tekst: Isabel Kouwenoord}

Evita is geboren in Utrecht, maar verhuist op zesjarige leeftijd met haar ouders en jongere zusje naar Noord-Brabant. Thuis is er geen sprake van een veilige thuissituatie. “Ook werd ik op school enorm gepest. Dit heeft mij meerdere trauma’s opgeleverd. Door deze trauma’s verloor ik de zin in het leven en ontwikkelde ik een doodswens. Ik kwam in een diep dal terecht en raakte suïcidaal.”

Crisisplek

Zelf geeft Evita al langere tijd aan dat ze niet meer thuis kan wonen, maar er wordt niet naar haar geluisterd. Als ze net vijftien is, komt Evita voor het eerst op een crisisplek terecht. “Ik werd de hele tijd weer terug naar huis gestuurd, terwijl mijn situatie daar onhoudbaar was.” Na drie korte opnames op een crisisplek, wordt Evita overgeplaatst naar een jeugdzorginstelling. Ze verblijft eerst in Harreveld, en daarna in het Gelderse Zetten, op de ‘Zeer Intensieve Observatie en Stabilisatie- afdeling’ (ZIKOS). “Het enige waar ik naar verlangde was een liefdevolle woonomgeving en therapie om mijn trauma’s te verwerken, maar op deze afdeling kreeg ik juist het tegenovergestelde. De omgeving was allesbehalve veilig, warm of hoopvol.”

Op straat

“De periode op de ZIKOS-afdeling zorgde ervoor dat mijn gedrag verslechterde. Na ongeveer tweeënhalf jaar op het terrein in Zetten wisten de medewerkers niet meer wat ze met mij aan moesten. Mij werd verteld dat ik binnen twee weken een andere plek moest vinden, anders zou ik op straat belanden. Uiteindelijk werd ik net op tijd opgevangen en kon ik terecht bij een begeleid wonen groep.”

Eigen plekje

In de afgelopen drie jaar verbleef Evita op zeventien verschillende plekken. “Ik ging van hot naar her omdat de gemeente mijn therapie niet kon betalen.” Inmiddels verblijft Evita ruim een jaar in een gespecialiseerde behandelkliniek in Capelle aan den IJssel, maar ook hier kan ze niet lang meer blijven. Contact met haar ouders heeft ze niet. “Het is hier – naar mijn mening – veel beter dan in de gesloten jeugdzorg. In de eerste instantie dacht ik: nu ik uit de jeugdzorg ben, krijg ik eindelijk het eigen plekje waar ik zo aan toe ben. Met een houten vloer en een zachte bank, zoals het thuis hoort te zijn. Maar het vinden van een goede woonplek waar ik mijn therapie kan vervolgen is makkelijker gezegd dan gedaan.”

Door deze trauma’s verloor ik de zin in het leven en ontwikkelde ik een doodswens. Ik kwam in een diep dal terecht en raakte suïcidaal.

Gevangenen en verslaafden

Evita heeft een netwerk opgebouwd in haar geboortestad Utrecht. “Hier kan ik mijn therapie en studie vervolgen, en wonen mijn vrienden. Daarom zou ik graag een eigen plekje in Utrecht of omgeving willen.” Evita staat lang ingeschreven bij Singelzicht, maar als er een plek vrijkomt, ontdekt ze dat dit geen geschikte woonplek is. “Bij Singelzicht wonen volwassenen die verslaafd zijn of net uit de
gevangenis komen. Als het aan de kliniek ligt, ga ik daar over twee maanden heen. In principe hoef ik straks niet dakloos te worden, maar dit is voor mij geen optie. Het voelt niet goed voor mij.”

Stigma

Er is een klein sprankje hoop op een eigen woonplek voor Evita. “Ik heb een fijne plek gevonden in Veenendaal. Het gaat om een gezinshuis, met een aparte studio voor mezelf. De klik was goed en alles leek perfect, maar het duurt lang om de juiste financiering te krijgen. Gelukkig word ik hierbij geholpen door meerdere partijen, dus ik heb hoop dat er binnenkort een oplossing komt. Voor de rest kan ik namelijk bijna nergens in Utrecht terecht, want andere organisaties die hulp bieden bij psychische klachten hebben een wachttijd van minstens twee jaar. Hierdoor val ik precies tussen wal en schip: ik heb geen gedragsproblemen of een strafblad, maar ik heb wel wat ondersteuning nodig.” Evita merkt dat het stigma rond jongeren uit de jeugdzorg nog niet is verdwenen. “Vaak wordt gedacht dat alle jongeren uit de jeugdzorg agressief zijn of uit het niets met stoelen gaan gooien. Een huisbaas kiest hierdoor sneller voor een student. En dat terwijl ik juist van rust houd. Ik schrijf graag gedichten, lekker met een kopje thee erbij.”

Persoonlijke aanpak

Voor nu knokt Evita hard om haar eigen plekje zo snel mogelijk te realiseren. Daarnaast hoopt ze dat er veranderingen komen in de beleidsregels. “Ga voor een persoonlijke aanpak en kijk eens wat iemand écht nodig heeft. Luister en biedt de juist zorg. Vaak wordt er eerst gekeken naar het prijskaartje. Het mag allemaal niet te veel geld kosten. Veel jongeren lopen – net als ik – vast door alle beleidsregels, want die kunnen moeilijk gepasseerd worden. Als alle regels wat soepeler worden, wordt de kans op een fijne woonplek groter. Dat blijft mijn ultieme doel.”

Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.

Bekijk hier alle studentenproducties over dakloosheid in Utrecht.